De duivel des hoogmoeds

Koning Willem III voedde zijn zoontje en troonopvolger Wiwill op een walgelijke manier op. Wiwill was erbij toen zijn vader zijn moeder met een zweep mishandelde. Ook zag hij dat zijn vader zijn gouverneur, die het opnam voor de arme Sophie, aanviel. De man overleed kort daarna, en er waren geruchten dat het door de afstraffing van Willem kwam. Wiwills volgende gouverneur, Eduard de Casembroot, was een verstandig man, die zich gedeist hield als het om kritiek op de koning ging, maar hij probeerde wel het prinsje goede leiding te geven. Dat dit deerlijk mislukte is bekend, maar aan De Casembroot heeft het niet gelegen. Dat blijkt wel uit een brief van hem aan Jacob van Lennep van 10 november 1851. Het lijkt wel alsof we koning Willem Alexander en Maxima horen over de opvoeding van hun prinsesjes. De elfjarige Prins mag de eerste schop in de grond zetten voor de aanleg van de Amsterdamse Duinwaterleiding en de gouverneur bezweert Van Lennep vooral eenvoudigheid te handhaven. Eenvoud is noodzakelijk om gevaarlijke klippen te omzeilen waarop de opvoeding van vorsten schipbreuk lijden. En hij vervolgt:

Eenmaal komt voorzeker de tijd dat men van lieverlede een’ vorst op zijnen rang, op zijne hooge bestemming moet opmerkzaam maken, teneinde hem de zoo noodige zelfstandigheid te geven; het is dan tevens eene krachtige aansporing ten goede, zoodra zijn verstand genoeg ontwikkeld is om te kunnen begrijpen: dat de hooge rang hem ook meerdere pligten oplegt en hij, om als vorst geacht te wezen, zich in de eerste plaats als mensch moet onderscheiden, doch om daartoe het gemoed ontvankelijk te maken, moeten in den kinderlijken leeftijd ook echt kinderlijke zin en eenvoudigheid des harten worden onderhouden, en, van het eerste oogenblik af van dat ik bij den Prins ben, heb ik alles aangewend om die gevoelens in hem levendig te houden, en den duivel des hoogmoeds buiten te sluiten, die zoo ligt de vorsten verleidt om, reeds van kindsbeen af, zich van ander vleesch en bloed te wanen dan hunne medestervelingen.